M

Ukrainian News/Transfer. Projekty Ukraińskie w CSW.

  W 1993 roku otwarta została w Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie pierwsza, poświęcona sztuce niepodległej od 1991 r. Ukrainy, ówczesnej sztuce współczesnej w Ukrainie, wystawa pn. "Stepy Europy". Można przypuszczać, że mało kto zwrócił wtedy na nią uwagę, czy przywiązywał do niej większe znaczenie.

  W 2012 r. w Kijowie został zrealizowany przez Mysteckyj Arsenał i Centrum Sztuki Współczesnej pierwszy wspólny ukraińsko-polski projekt, projekt pn. "Podwójna gra", który stanowił część programu związanego z otwarciem w Mysteckym Arsenale w Kijowie pierwszego międzynarodowego biennale poświęconego sztuce współczesnej. Był to jeden z kilku projektów realizowanych w tym czasie pomiędzy kulturalnymi i artystycznymi instytucjami w Kijowie a Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie. Jedną z prac, które wtedy zostały zrealizowane w Kijowie, i która w szczególny sposób określała ówczesny stan rzeczy zarówno wiedzy, jak i świadomości tego, co działo się ówcześnie w Polsce i w Ukrainie, była praca Pawła Althamera: wędrówka Koziołka Matołka po Kijowie, zarówno po przestrzeniach wystawy w Mysteckym Arsenale, jak i po mieście.

Kontynuacją tych projektów był, w pewnym sensie, projekt pn. "Ukrainian News", którego główną częścią była wystawa pod tą samą nazwą, otwarta w marcu 2013 r. właśnie w CSW, na kilka miesięcy przed planowanym podpisaniem układu stowarzyszeniowego Ukrainy z Unią Europejską. Projekt realizowany był do 2014 r., kiedy to, po rewolucji na Majdanie w Kijowie, Rewolucji Godności, rozpoczęła się agresja Federacji Rosyjskiej na państwo ukraińskie.

Świadomość znaczenia tego, co wydarzyło się wtedy, i tego, co działo się wtedy w Ukrainie, była nieco większa aniżeli w 1993 r., jednakże, można byłoby powiedzieć, ujmowana była nadal jako ‘wydarzenia w poradzieckiej przestrzeni’. Świadomość wojny, która zagrażać mogłaby komuś innemu niż Ukraińcom, ich kulturze i ich państwu, była żadna. Można byłoby też powiedzieć, że wydarzenia te postrzegane były jako kolejna "lokalna wojna" gdzieś daleko "poza Europą". Nikomu nie przychodziło nawet na myśl, że celem tej wojny, bez względu na to, jak długo ona miałaby trwać, jest zniszczenie państwa ukraińskiego, kultury ukraińskiej.

Jednym z projektów zrealizowanych w 2013 r., z udziałem CSW, był, także autorstwa Pawła Althamera, Kongres Rysowników w Narodowym Muzeum Sztuki w Kijowie, otwarty w maju podczas Nocy Muzeów w Kijowie.

 Natomiast w Centrum Sztuki Współczesnej przedstawione zostały w 2014 r., jako kolejna część projektu "Ukrainian News" i jego kontynuacja, wybrane filmy zespołu #Babylon’13, ukraińskich artystów filmowców dokumentujących Majdan od końca listopada 2013 r. do końca lutego 2014 r., oraz wystawa „Kartki / pocztówki z Majdanu", której dokumentacja jest już opracowana i dostępna także na portalu w mediatece.