Kalendarium Centrum Sztuki Współczesnej Zamku Ujazdowskiego Media Centre | Ujazdowski Castle Centre for Contemporary Art

Zapis pierwszego zrealizowanego przez Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski wydarzenia artystycznego. Seminarium odbywało się w dniach 22-27 listopada 1988. Użyte w nazwie słowo „seminarium” miało znaczenie metaforyczne, podkreślało poznawczy charakter projektu. Choć obejmował on także typowe spotkania seminaryjne z udziałem teoretyków sztuki i artystów, był raczej czymś w rodzaju festiwalu sztuki współczesnej, związanego z ideami międzynarodowego ruchu artystycznego Fluxus, którego wybitnym przedstawicielem był Emmett Williams, amerykański artysta przez wiele lat mieszkający w Berlinie. Artyści Fluxusu przekraczali tradycyjne podziały między dziedzinami sztuki. Ich działania charakteryzowała spontaniczność, specyficzny rodzaj humoru i bezpretensjonalnej poezji, wykorzystanie elementu przypadku, a także dążenie do zniesienia granicy między sztuką a życiem codziennym. W Międzynarodowym Seminarium Sztuki w 1988 roku wzięło udział wielu wybitnych artystów, m.in.: Ay-O (Takao Iijima) z Japonii, Nan Hoover z Holandii, Joan Logue z USA, Charles Hooker z Anglii, a z Polski Roman Opałka, Włodzimierz Borowski, Zbigniew Warpechowski, Andrzej Dłużniewski, Akademia Ruchu, Andrzej Mitan i Cezary Staniszewski. Artyści prezentowali swoje prace na wystawie w surowych, niewykończonych pomieszczeniach Zamku, ale także w studenckich klubach Stodoła i Park oraz w auli Politechniki Warszawskiej, gdzie odbyły się performanse Romana Opałki, Beernarda Heidsiecka, Charlesa Hookera oraz wspólny performans Emmetta Williamsa i Ay-O. Film zawiera obszerne fragmenty zapisów performansów na terenie Zamku: Cezarego Staniszewskiego z udziałem Andrzeja Mitana i Tadeusza Sudnika, Joanny Czerwińskiej, Włodzimierza Borowskiego, Zbigniewa Warpechowskiego oraz akcji Akademii Ruchu. W filmie wykorzystano także fragmenty wideo Joan Logue prezentowanego w trakcie pokazu w Klubie Park.

Artyści na wernisażu wystawy "Rysunek (pokaz studyjny)" na drugim piętrze Zamku Ujazdowskiego. Od prawej: Koji Kamoji, Włodzimierz Borowski, Julian Raczko.

Fragment wystawy indywidualnej Zofii Kulik pt. "Gotyk Między-Narodowy" w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski. Wystawa ta trwała w tym samym czasie, co „Kraty" Przemysława Kwieka, od 5 do 25.10.1990. Obydwie wystawy były swoistym zwieńczeniem współpracy artystycznej Zofii Kulik i Przemysława Kwieka (KwieKulik 1971 - 1987).

Zapis akcji plakatowej Barbary Kruger w trakcie jej wizyty w Warszawie. Plakaty „Twoje ciało to pole walki” rozklejane są „na dziko”, bez administracyjnych pozwoleń, co było wówczas powszechną praktyką. Widzimy akcję plakatową w przejściu podziemnym pod Placem Na Rozdrożu na ścianach budynków przy Placu Konstytucji i przy Trasie Łazienkowskiej. Materiał kończy długie ujęcie na ścianę przy schodach przejścia podziemnego Placu Na Rozdrożu.

Widok na ekspozycję pierwszej odsłony dzieł sztuki współczesnej ze zbiorów i depozytów CSW noszącej nazwę Kolekcji 1. Wystawa prezentowana była w okresie od 9 marca do 10 maja 1992 roku. Według słów Jarosława Kozłowskiego, kuratora wystawy, celem Centrum Sztuki Współczesnej jest stworzenie stałego, sukcesywnie uzupełnianego i rozbudowywanego zbioru sztuki aktualnej, który charakteryzować się ma przejrzystym, logicznym układem i jasnym systemem odniesień do przemian w kulturze artystycznej II połowy XX wieku i wynikać będzie z aktualnego stanu sztuki. Na wystawę Kolekcji 1 składają się prace 53 artystów polskich i zagranicznych.

Instalacja Marii Eichhorn pod tytułem "Zakończenie tynkowania fasady Zamku Ujazdowskiego". Zrealizowana została w okresie od 19 listopada 1993 r. do 1 stycznia 1994 r. Proces rekonstrukcji Zamku Ujazdowskiego oraz projekt wystawy łączą się w przypadku tego wydarzenia w jedną całość. Na pierwszym planie instalacja Johna Blake'a w ramach wystawy "(A) Wait (A Measure of)"

Instalacja "Survival" prezentowana w ramach wystawy "Street Art" na bilbordzie na Placu Defilad. Dzieła Jenny Holzer prezentowane były w galerii Centrum Sztuki Współczesnej Zamku Ujazdowskiego oraz w przestrzeni miejskiej. Wystawa trwała w dniach 8.03-25.04.1993.

Wystawa retrospektywna Magdaleny Abakanowicz prezentowana w Galerii 2 Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w dniach 22.09-19.11.1995

Praca Marka Kijewskiego pt. „Portret Johna Cage'a” pokazana na wystawie „Positive” zorganizowanej w 1995 roku w CSW Zamek Ujazdowski (otwarta w dniach od 27 czerwca do 30 sierpnia). Wystawa była częścią projektu, w ramach którego, oprócz Kijewskiego, pokazano prace Zbigniewa Libery i Marioli Przyjemskiej, twórców tzw. młodego pokolenia. Miały to być przykłady działalności artystycznej czasów transformacyjnych, powstałej w zmieniającej się rzeczywistości kultury wizualnej. Najnowsze wówczas prace Kijewskiego były zrobione z bardzo różnych, często niekonwencjonalnych, materiałów tj. orzechy, sierść psa, 24K złoto, substancje psychodeliczne, klocki Lego. Tak konstruując swoje obiekty Kijewski porusza wątki religijne, filozoficzne, antropologiczne czy popkulturowe. Dokonuje tym samym zderzenia skrajnie różnych światów i znaczeń. „Moją działalność artystyczną kieruję do ludzi otwartych na rozwój, uśmiech i jakość negującą durnotę, skostnienie i pozorny, bierny szacunek dla tradycji. Czas jest nasz. Dajmy czasem czasowi coś istotnego”. M.Kijewski

Akcja Antoniego Mikołajczyka pod tytułem "Dotyk energii", która odbyła się wieczorem 4.05.1996. Na dziedzińcu Zamku Ujazdowskiego ustawiona została duża metalowa walcowata forma, która była rozcinana przez artystę od środka za pomocą łuku elektrycznego. Działanie było przeprowadzone o zmierzchu, więc wydobywające się przez powstające szczeliny światło tworzyło na zamkowych ścianach świetlny rysunek.

Prace Romana Opałki prezentowane na zbiorowej wystawie "Granice obrazu. Malarstwo w Polsce lat dziewięćdziesiątych" w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w dniach 20.06-07.09.1997.

Teatr, Taniec i Performance Art z Niemiec. Scena ze spektaklu pt. "Nelken / Goździki", który miała miejsce w Teatrze Wielkim w Warszawie w ramach V Międzynarodowego Spotkania Sztuki Akcji Rozdroże.

Praca z wystawy Tony'ego Ourslera, prezentowanej w Galerii 2 Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w dniach 20.09-26.12.1999. Na wystawę składało się pięć projekcji wideo (w tym dwie nowe przygotowane specjalnie dla CSW) oraz przegląd rysunków i filmów wideo. Zaprezentowane instalacje zbudowane były z gotowych przedmiotów (np. stół, tkanina) i dodanych do nich szmacianych kul ożywianych poprzez wyświetlanie na ich powierzchnię projekcji wideo twarzy lub jej fragmentów. Projekcjom towarzyszy dźwięk, są to: rozmowy, dyskusje, przekleństwa, monologi, skargi, słowa układające się w traktat filozoficzny, tekst poetycki, moralitet.

Reportaż telewizyjny na temat pracy Artura Żmijewskiego „KRWP”, której premierowy pokaz miał miejsce w ramach zbiorowej wystawy „Scena 2000” w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski (18.12.2000-04.02.2001). Praca łącząca symbolikę wojskową i elementy musztry z męską nagością spowodowała reakcję polityków i wojskowych, chociaż nie była to reakcja jednoznacznie negatywna. Zbiorowa wystawa „Scena 2000” była szeroką prezentacją tendencji wyróżniających się w sztuce polskiej na przełomie wieków. W materiale widzimy także prace Anny Baumgart, Marcina Maciejowskiego, Zuzanny Janin i Marty Deskur. Kuratorami wystawy byli Ewa Gorządek i Stach Szabłowski.

Fragment wystawy "Międzynarodowa kolekcja sztuki współczesnej. Ekspozycja stała. Edycja 4" prezentowanej w Galerii 2 Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w dniach 20.12.2001-13.11.2005

Dokumentacja wideo akcji bilboardowej towarzyszącej w przestrzeni miejskiej wystawie Christiana Boltanskiego „Revenir”, która była eksponowana w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski od 14 września do 11 listopada 2001 roku. Kuratorką projektu była Milada Ślizińska.

Rejestracja z wernisażu zbiorowej wystawy „Rzeczywiście. Młodzi są realistami” (28.06-31.08.2002). Kuratorami wystawy byli Ewa Gorządek i Stach Szabłowski. Początkowe ujęcia z ludźmi tłumnie zgromadzonymi w mrocznym zamkowym holu głównym dominują obrazy i mechaniczne dźwięki projekcji animacji komputerowej autorstwa Macieja Krygiera, który prymitywną akcję gry-strzelanki umieścił w przestrzeniach symulujących Zamek Ujazdowski. W trakcie wernisażu miał miejsce między innymi zmuszający do płaczu performans Julity Wójcik krojącej cebulę oraz muzyczno-choreograficzna akcja Pauliny Ołowskiej w duecie z Lucy Mc Kenzie. Dyrektor Wojciech Krukowski realizując koncepcję Pawła Althamera zamienił się miejscami z portierem, zachowując dyrektorskie stanowisko.

Zapis z realizacji wystawy Wojciecha Fangora w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski (15.09-16.11.2003). W zasadniczej części materiał jest obiektywną rejestracją pracy artysty w przestrzeni ekspozycji. Wystawa była projektem site-specific łączącym rekonstrukcję environment z 1958 r., instalacje przestrzenne oraz obrazy z lat 1970-2003. Materiał ma charakter archiwalny. Dźwięk jest nagrywany z kamery i niektóre fragmenty wypowiedzi nie są czytelne. Kuratorką wystawy była Milada Ślizińska.

Nie wychodząc z domu możemy odbyć w swobodnej atmosferze krótki ale intensywny spacer z dyrektorem Wojciechem Krukowskim po jego zamku. Jest wczesna wiosna roku 2004, początek kwietnia. Zbliżamy się do Zamku Ujazdowskiego od zachodniej strony mijając „Ławy” Jenny Holzer. Na fasadzie wita nas obecnie nieistniejący napis Lawrence’a Weinera „O wiele rzeczy za dużo by zmieścić w tak małym pudełku”. Wchodzimy głównym wejściem i poprzez księgarnię dostajemy się na galerie. Przechodzimy przez wystawę Borysa Michajłowa, ekspozycję Muzeum Szpitala Ujazdowskiego i Kolekcję 4, schodzimy do piwnic z pracami Eduardo Chillidy. Odwiedzamy też Cafe Baumgart, Galerię Opera, bibliotekę, wideotekę, zaglądamy na kinowy seans. Trafimy też do budynku Laboratorium przed jego przebudową i rzucimy okiem na salę widowiskową, miejsce wielu spektakularnych zdarzeń. Wracając do zamku na chwilę zatrzymamy się w efemerycznym klubie Miejsce. Później przechodząc przez Qchnię Artystyczną wyjdziemy na taras wschodni z widokiem na Kanał Piaseczyński. Stamtąd przeniesiemy się znów na stronę zachodnią i zejdziemy do cysterny wodnej, której przestrzenie Piotr Kopik i Ivo Nikić opanowali rzeczami znalezionymi w piwnicach warszawskich. Pożegna nas widoczny wtedy na północnej elewacji zamku tekst Weinera w wersji oryginalnej, brzmiąc jak trafne motto.

Zapis performansu Zbigniewa Warpechowskiego „Stołek”, który miał miejsce w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w ramach Europejskiego Festiwalu Sztuki Performance EPAF 2006. Festiwal odbywał się w dniach 11-14 września 2006 roku, a jego kuratorem był Waldemar Tatarczuk.

Austriacka artystka Heidrun Holzfeind zainteresowała się fenomenem warszawskiego osiedla Za Żelazną Bramą i w ramach pobytów twórczych programu Rezydencji Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w latach 2007-2009 zrealizowała film dokumentalny na ten temat. Osiedle za Żelazną Bramą zbudowane w latach 1965-1972 w centrum Warszawy, na gruzach tzw. małego getta. W latach 70. XX wieku dziewiętnaście bloków, każdy po 16 pięter, uznawanych było za symbol polskiego socjalistycznego dobrobytu. Dzisiaj częste są krytyczne opinie o niskim standardzie i negatywnych skojarzeniach z peerelowskim dziedzictwem. Z drugiej strony doceniane są funkcjonalne rozwiązania i konsekwentna estetyka modernizmu. Ze względu na lokalizację i stosunkowo przystępne ceny wynajmu osiedle ma szczególny wielokulturowy charakter.

Film zrealizowany przez Annę Francman i Andrzeja Bogusza z materiału zapisanego w trakcie wernisażu wystawy Zygmunta Rytki i Krzysztofa Wojciechowskiego „When I’m Sixty-Four” (25.03-26.06.2011). Wystawa składała się z prac dwóch rówieśników (Zygmunt Rytka urodził się 11, a Krzysztof Wojciechowski 13 marca 1947 roku), co miało odniesienie w tytule. Wątki biograficzne artystów były obecne w eksponowanych fotografiach i obiektach. Kuratorem wystawy był Marek Grygiel. Przy realizacji projektu nawiązano współpracę z Fundacją In Situ — Laboratorium Kultury w Sokołowsku, w wyniku której wystawa (rozbudowana) była prezentowana także w siedzibie Fundacji na Dolnym Śląsku.

Zapis rozmowy Marka Goździewskiego, kuratora wystawy „British British Polish Polish: Sztuka krańców Europy, długie lata 90. i dziś” z biorącą w niej udział Alicją Żebrowską. Rozmowę przeprowadzono za pośrednictwem internetu.

Zapis wykładu Barbary Hammer towarzyszącego retrospektywie jednej z najważniejszych postaci amerykańskiej awangardy filmowej od lat 70. dwudziestego wieku, pionierki queer cinema, performerki i aktywistki. Przegląd zorganizowany wspólnie z Ośrodkiem Studiów Amerykańskich Uniwersytetu Warszawskiego prezentowany był w Kino.Lab w dniach 13-16.10.2016. Gościł także w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK i łódzkim Muzeum Sztuki MS2.

Esej filmowy „Sztuka krytyczna” zrealizowany w ramach projektu „Bik Van der Pol. O wiele historii za dużo, by zmieścić w tak małym pudełku” (25.10.2019–03.05.2020) i prezentowany w przestrzeni wystawy. Esej jest montażem materiałów archiwalnych Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski niekoniecznie bezpośrednio odnoszących się do tytułowego terminu. Znalazły się w nim ujęcia z wystaw „British British Polish Polish”, „Kolekcja 3”, „Urządzenia korekcyjne”, „Devils Playground”, „Bunt ujarzmionych ciał”, „Krzysztof Wodiczko, Projekcje i projekty publiczne 1969-1995”, „Sześćdziesiąt trzy kilo”, „Paweł Althamer. Wystawa”, „Ty jesteś we mnie a ja w nim”, „Antyciała”. Narrację eseju współtworzą także fragmenty wypowiedzi Katarzyny Kozyry, Zbigniewa Libery, Alicji Żebrowskiej, Marka Goździewskiego, Barbary Kruger, Nan Goldin, Krzysztofa Wodiczki, Romana Stańczaka i Artura Żmijewskiego oraz uczestników protestów przeciw „Adoracji” Jacka Markiewicza eksponowanej na wystawie „British British Polish Polish”.

Spot promocyjny Mediateki Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski dedykowany dziesiątym urodzinom projektu Project Room, promującego twórczość młodych artystów.

Kolejny spot Mediateki Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski jest dedykowany historii pierwszego portalu sztuki w Polsce, uruchomionego już w lutym 1995 roku. Impresyjna wirtualna podróż przenosi nas do czasów pierwszych stron internetowych, pionierskich warsztatów net artu, a także przypomina o niezwykłym koncercie online zrealizowanym w 1998 roku synchronicznie w trzech miastach: Warszawie, Oslo i Helsinkach.

Fragment wystawy indywidualnej Pawła Grunerta pt. "Meblarium / 2024", prezentowanej w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w dniach 02.02-24.03.2024.