Gendai: Współczesna sztuka Japonii - Pomiędzy ciałem i przestrzenią
06.10-03.12.2000
W 2000 roku w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski miała miejsce pierwsza w Polsce i w tej części Europy prezentacja tak szerokiego spektrum współczesnej sztuki japońskiej. Wystawa została przygotowana wspólnie z The Japan Foundation z Tokio, a kuratorką była Maria Brewińska. Pokazano wówczas prace 13 artystów i jednej grupy artystycznej. Tytuł wystawy określa tematykę, wokół której sytuują się wszystkie prace. Słowo „gendai” po japońsku oznacza „współczesność”, a problematyka ciała to jedno z najważniejszych zagadnień sztuki japońskiej i zachodniej końca XX wieku. Przestrzeń jest kontekstem, w którym ciało zawsze funkcjonuje.
Sztuka japońska ujawnia nieustające napięcie, w jakim funkcjonuje japońska kultura. Stulecia izolacji wytworzyły tradycję o bardzo silnej tożsamości narodowej, ale przemiany społeczne i kulturowe pod wpływem państw zachodnich dokonały się tam bardzo dynamicznie i w niespotykanej skali. Stąd kategoria współczesności sztuki w Japonii jest zjawiskiem złożonym. Dzieła mogą być interpretowane jako współczesne, ale wychodzące bezpośrednio z tradycji japońskich lub współczesne z obcymi wpływami. Prezentowane na wystawie „Gendai” prace często wymykają się takim podziałom. Mamy do czynienia z nowoczesnymi technikami i technologiami, które odwołują się do japońskiej duchowości (Mariko Mori, Hiroshi Sugimoto) i tradycji kontemplacji (Tatsuo Miyajima). Mamy też prace realizowane w tradycyjnej technice, ale poruszające bardzo aktualne problemy (Emiko Kasahara) lub odnoszące się do najnowszych trendów popkultury (Takashi Murakami). Dużą część wystawy stanowią fotografie a wśród nich twórczość Nobuyoshiego Arakiego, artysty o ugruntowanej pozycji światowej. Jego prace dokumentują urbanistyczny chaos ogromnego Tokio, realia życia jego mieszkańców, ale także mroczną sferę usług seksualnych i perwersyjnego erotyzmu.
Wystawie towarzyszyły pokazy japońskich filmów, sztuki wideo, filmowych rejestracji wystąpień performatywnych a także wykład o współczesnej sztuce japońskiej i spotkanie z artystami.
Honorowy patronat wystawy:
Jerzy Buzek - Premier Rzeczypospolitej Polskiej
Kazimierz Michał Ujazdowski - Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
Władysław Bartoszewski - Minister Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej
Hideaki Ueda - Ambasador Japonii w Polsce
Jerzy Pomianowski - Ambasador Polski w Japonii
Honorowy komitet wystawy: Magdalena Abakanowicz, Koichi Akatsu, Henryk Lipszyc, Zbigniew Niemczycki, Ryszard Stanisławski, Andrzej Wajda, Krystyna Zachwatowicz