M–

Historia Zamku Ujazdowskiego

Historia Zamku Ujazdowskiego sięga XVII w., kiedy obok drewnianej siedziby ujazdowskiej rozpoczęto budowę murowanego zamku dla Zygmunta III Wazy. Siedziba Wazów była typowym przykładem polskiego, wczesnego baroku. Kolejno rezydowali w nim Władysław IV i Jan Kazimierz, jednak nie wprowadzili istotnych zmian w bryle zamku.

W drugiej połowie XVII w. właścicielem zamku został marszałek wielki koronny Stanisław Herakliusz Lubomirski, który uczynił z niego swoją główną siedzibę. Po jego śmierci zamek stał się podmiejską posiadłością króla Augusta II, który w latach 1717-1726 wybudował na osi głównej rezydencji - Kanał Piaseczyński o długości 820 metrów. Kanał był drugim po Wersalu, barokowym założeniem wodnym. W 1766 r. zamek nabył Stanisław August Poniatowski, z zamiarem uczyniania z niego własnej siedziby. Ostatecznie w 1784 r. przeznaczył go na koszary Gwardii Pieszej Litewskiej, a architekt Stanisław Zawadzki nadał budowli monumentalny charakter. W 1809 r., na Zamku ulokowano szpital wojskowy. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 r., noszono się z zamiarem przeznaczenia budynku na siedzibę władz państwowych, jednak od 1922 r. mieściła się w nim Wojskowa Szkoła Sanitarna, a w latach 1930 - 1939 działało Centrum Wyszkolenia Sanitarnego. Na okres okupacji przypadają lata działalności Szpitala Ujazdowskiego.

Zamek przetrwał lata wojny, ale poważnie uszkodzony. Wnętrza były wypalone, zachowała się  jednak  zasadnicza substancja murów. Początkowo planowano odbudować zamek w jego siedemnastowiecznym kształcie, jednak w 1954 r. mury zamkowe rozebrano. W latach 70., z inicjatywy Aleksandra Gieysztora, Stanisława Lorenza i Jana Zachwatowicza postanowiono na nowo wybudować zamek według projektu Piotra Biegańskiego we wczesnobarokowej wersji. W 1981 r. zapadła decyzja o przekazaniu Zamku Ujazdowskiego środowisku artystów. Od 1985 r. mieści się w nim Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski.  


Więcej informacji w zakładce Historia Zamku Ujazdowskiego.