M

Witkacy

Stanisław Ignacy Witkiewicz, - Witkacy, to artysta niezwykły, wszechstronny, - malarz i rysownik, pisarz i dramaturg, i filozof, autor teorii Czystej Formy i twórca Firmy Portretowej.

 W okresie formistycznym Witkacy sformułował teorię sztuki, której kluczowym pojęciem była "forma absolutna", istniejąca w sposób jedyny i niepowtarzalny. Czysta Forma w myśl idei Witkacego, stanowi istotę dzieła sztuki jako jedność składających się na nią wielu rozmaitych elementów. Dla Witkacego odzwierciedla się w niej na zasadzie analogii struktura Uniwersum a Tajemnica Istnienia. W myśl teorii Czystej Formy, to w twórczości artystycznej wyraża się metafizyczny niepokój istnienia. Narastające "nienasycenie formą", spowodowane zanikiem duchowego wymiaru ludzkiej egzystencji, doprowadza do ciągłego komplikowania, do nieustannego potęgowania perwersji, które umożliwią przeżycie metafizycznego wstrząsu. Obsesyjnym przedmiotem badań i analiz twórczych Witkacego było ciało, z jego wybujałą cielesnością, hybrydyczną formą, łączącą w sobie elementy i ludzkie, i zwierzęce i fantastyczne wraz z jego seksualnym wymiarem.

 W poniżej galerii przypominamy dwie wystawy prezentujące twórczość artysty w różnych wymiarach, które miały miejsce w Centrum Sztuki Współczesnej w roku 2000 i w 2004.

Ideą pierwszej pt.Malinowski-Witkacy. Fotografie: Między nauką a sztuką”, prezentowanej w dniach 30.09.-29.10.2000 r., była prezentacja dwu wielkich postaci nauki i sztuki używających fotografii w różnych celach - jako dokumentacji etnograficznej oraz jako szkicownika twórczości plastycznej. Etnograficzna dokumentacja badań terenowych autorstwa Malinowskiego zestawiona została z artystycznymi eksperymentami fotograficznymi Witkacego. Wspólna podróż przyjaciół do Australii była spotkaniem dwóch kluczowych wątków w ich działalności twórczej oraz naukowej motyw człowieka „pierwotnego” zgodnie współistnieje z motywem człowieka „dziwnego, innego”.

 Druga ekspozycja pt.Stanisław Ignacy Witkiewicz. Marginalia Filozoficzne” z 2004 r. prezentowała mało znany dorobek twórczości artysty, w postaci notatek na marginesach książek filozoficznych m.in. Tarskiego, Kotarbińskiego, Russell'a, Carnapa i wielu innych. Ponadto rysunki na nich wykonywane.  W wystawie wzięli udział: Paweł Althamer, Włodzimierz Borowski, Andrzej Czarnacki, Maurycy Gomulicki, Andrzej Grzybowski, Jarosław Kozakiewicz, Robert Szczerbowski.

„Co jest wyższe - sztuka czy filozofia? - nikt tego nie rozstrzygnie: i bez jednego, i bez drugiego życie byłoby świństwem nie do zniesienia, ale bez drugiego, zdaje się, że większym...

Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Jedyne wyjście"